Scena alternatywna dla Teatru Polskiego​

Projekt powstał we współpracy z prof. Jackiem Rybarkiewiczem i przedstawia on projekt koncepcyjny dla rozbudowy Teatru Polskiego w Bielsku-Białej. Na jakość zaprojektowanej przestrzeni teatralnej składa się wiele zagadnień z dziedziny nie tylko projektowej ale również socjologicznej. Projekt opierał się na podstawach metodologii projektowania, znajomości norm, badań w zakresie poznawania potrzeb użytkowników i jednocześnie dostosowania przestrzeni dla każdego profilu użytkownika.

Wizualizacje

Cel pracy projektowej

Projekt koncepcyjny obejmuje realne oraz nowatorskie rozwiązania przestrzeni teatralnej. Celem jest dostosowanie przestrzeni w sposób innowacyjny, który zapewni jak najwięcej możliwości przedstawienia sztuki widowiskowej, jak również spełni warunki wygody, bezpieczeństwa i funkcjonalności nie tracąc przy tym wartości estetycznej. Teatr Polski w Bielsku-Białej założony został w 1890 roku. Inwestycja była zwieńczeniem przemian postępowych, które ówcześnie odbywały się w Bielsku. Budowla miała być uznawana za wizytówkę nowoczesnych i rozwijających się przemian XIX wieku.

Pierwszym przedstawieniem, otwierającym teatr był „Sen nocy letniej” Williama Shakespeare’a. Bielsko-Biała to miasto rozwijające się na wielu płaszczyznach. Projekt Sceny alternatywnej otwiera dodatkowe możliwości wzbogacone o wielofunkcyjną i atrakcyjną przestrzeń, która stworzyłaby kolejny wartościowy dla miasta obiekt.

Uzasadnienie wyboru pracy

Temat pracy jest bezpośrednio związany z osobistym zamiłowaniem do sztuki autorki, dla której większość życia scena była miejscem wybitnie cenionym i uwielbianym. Po wielu latach na niej spędzonych oraz obserwacjach związanych z niedogodnościami, z którymi boryka się artysta w trakcie przygotowań lub występu narodziła się idea, która stanie się w pełni przyjaznym miejscem przedstawienia artystycznego jednakowo dla osoby występującej na scenie, widza, choreografa czy scenarzysty. Śledzenie rozwoju teatru w dziedzinie architektury, zakresie technologii teatru, scenografii i zamiłowanie do literatury znaczącowpłynęło na podjęciu się tematu projektu.

Ocena stanu

Historia obiektu

Budynek powstał w latach 30 XX wieku, zaprojektowany został przez Józefa
Koziela na zlecenie Chrześcijańskiej Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej. W 1931 miało
miejsce wielkie otwarcie kina Apollo. Kino o powierzchni prawie 1000m^2 było dla wielu
mieszkańców miejscem kultowym. W budynku kina znajdował się również sklep militarny
pod szyldem artykułów sportowych Leopolda Gajdyschki, który był działaczem partii
młodoniemieckiej. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, kino przeżywało swoje lata świetności. Mieszkańcy wspominają niekończące się kolejki na
organizowane wówczas „Konfrontacje Filmowe”. Wydarzenie to trwało kilkanaście dni oraz
przedstawiało najwybitniejsze dzieła kinematografii w tym wiele twórczości zachodniej.
Nieunikniony koniec nastąpił po powstaniu nowoczesnych miejsc takich jak galerie handlowe czy multikina. Urokliwe kino z jedną salą zakończyło swoją działalność 1 grudnia 2002 roku.Obecnie w obiekcie znajduje się sklep z odzieżą używaną oraz sklep zielarski

Dokumentacja fotograficzna stanu istniejącego

Lokalizacja obiektu

Budynek znajduje się przy ulicy 1 Maja 5 w Bielsku-Białej, w zabytkowym gmachu w centrum miasta, na historycznym Dolnym Przedmieściu

Odniesienia lokalizacyjne obiektu

Obiekt graniczy z budynkiem Małej Sceny Teatru oraz głównym obiektem Teatru Polskiego. Nieopodal znajduje się Zamek Książąt Sułkowskich. Główny Dworzec Kolejowy znajduje się piętnaście minut pieszo od obiektu, co zapewnia wygodny dostęp komunikacyjny. Lokalizacja w zabytkowym i reprezentacyjnym punkcie miasta, sąsiadującym z głównym gmachem Teatru Polskiego sprzyja dostępności i prestiżowi obiektu. W bliskim sąsiedztwie znajduje się Galeria Handlowa Sfera , która skupia w sobie codziennie liczną ilość mieszkańców oraz osób przyjezdnych.

Wnioski i wytyczne

Uk. przestrzenno-funkcjonalny

Strefa wejściowa

Główne wejście do budynku znajduje się od ulicy 1 Maja. Frontowa ściana budynku została przesunięta w głąb konstrukcji w celu uzyskania użytkowego podcienia. W strefie wygospodarowanego podcienia znajduje się wejście do holu, kasy biletowej i foyer. Wokół przestrzeni foyer mieszczą się garderoba widzów, toalety, barek kawowy i przestrzeń recepcyjno-wystawiennicza. Istniejący w dawnym kinie skalniak z basenikiem i rzeźba apolla został zaproponowany do przeniesienia w głąb foyer jako stały element wystroju teatralnego.

Pomieszczenia biura i organizacji widowni

W parterze narożnika istniejącego budynku dawnego kina zaprojektowano biura organizacji widowni dla całego kompleksu teatralnego. Biuro a odrębne wejście oraz bezpośrednie połączenie z kasą biletową. Przewiduje się możliwość umieszczenia w nim sklepiku z pamiątkami i barku kawowego.

Scena Apollo

Przestrzeń wokół przeniesionej rzeźby apolla i skalniaka zaprojektowano jako miejsce uniwersalne dla celów wystawienniczych i parateatralnych. Przestrzeń ta łączy się z podsceniem głównej sceny na poziomie +2,80m, która usytuowana jest na poziomie +3,80m od poziomu +/-0,0. W podsceniu sceny apollo przewiduje się urządzenia sceniczne wzorowane na Boulevard Theatre w Soho, wyposażone w mechanizm sceny obrotowej z zapadniami. Przewiduje się tutaj mobilny układ urządzeń mini widowni. Wnętrze utrzymane jest w ciemnej gamie kolorów oraz wyposażone zostało w systemy, które pozwalają na całkowite odcięcie zaznaczonej na zielono strefy.

Scena główna

Widownia sceny głównej została zlokalizowana na dawnym balkonie widowni kina. Przebudowa ta rozpoczyna się na poziomie +2,8m. Na widownie po jej obu stronach prowadzą schody, które kierują użytkownika do poszczególnych rzędów widowni oraz do zaplecza technicznego. Również z poziomu +2,8m zapewniony został dostęp do zewnętrznego szachtu windy osobowej. Winda przystosowana jest dla osób z niepełnosprawnościami. W tylnej ścianie widowni z dostępnej z odrębnie istniejącej klatki schodowej, zachowana została dawna kabina projekcyjna z propozycją przeznaczenia jej na urządzenia regulacji światła i dźwięku. Główny poziom podłogi scenicznej wynosi +3,8m z możliwością zmiany poziomu przy pomocy urządzeń zapadniowych.

Widownia i scena

Funkcje dolnej sceny i widowni umieszczone są na poziomie +/-0,0m z możliwością wariantowych układów. Projekt proponuje ciemną gamę kolorów oraz panele akustyczne rezonansowe, które pełnią formę dekoracyjną Scena zlokalizowana jest pod sceną górną oraz wyposażona została w obrotową tarczę z systemem zapadni. W dolnej części widowni istnieje możliwość ustawienia 57 miejsc siedzących, w części górnej natomiast 148.

Podsumowanie

Ideą układów wnętrz dawnego kina jest wielofunkcyjny system miejsc i urządzeń, zapewniających różnorodne formy sztuki teatralnej, widowiskowej i wystawienniczej z możliwością działań równoległych.

Projekt

Rozwiązania materiałowe

W projekcie przeważają ciemne barwy z uwagi na potrzeby przeprowadzenia sztuki teatralnej. Wprowadzone zostały elementy dekoracyjne wykonane z drewna oraz kamienia. Elementy jak część wystawiennicza czy gastronomiczna wnętrza, wyeksponowane zostały oświetleniem. W budynku przewiduje się oznaczenia, które w jasny i klarowny sposób kierują użytkownika po kolejnych funkcjach. Przewiduje się:
 -Ściany o grubości 12cm
 -Podłogi oraz ściany budynku posiadają izolacje akustyczną
 -Zastosowanie zróżnicowanych materiałów posadzkowych w zależności od przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń.
o Terakota 30×30 cm (pomieszczenia higieniczno-sanitarne,
gospodarcze oraz techniczne
o Panele winylowe w pomieszczeniach biurowych
o Wylewka betonowa z żywica ekspozydową w większości
pomieszczeń reprezentacyjnych budynku
o Parkiet drewniany zastosowany na scenie
W zależności od przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń zakłada się zastosowanie następujących rodzajów okładzin ściennych
o Glazura w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych
o Tynk cementowo wapienny
o Panele drewniane
o Kamień dekoracyjny
-Zastosowanie szklanych ścianek wykonanych z profili aluminiowych – szkło bezpieczne
-Zastosowanie sufitów podwieszanych wykonanych z płyty GK
-Balustrady drewniane na wysokości 110 cm.
-Oświetlenie liniowe oraz punktowe, energooszczędne
-Zastosowanie wentylacji mechanicznej
-Zastosowanie takich rodzajów kamienia jak
o Marmur
o Granit
o Lastryko

Zaprojektowane elementy wyposażenia wnętrz

Każdy element w projekcie został autorsko zaprojektowany. Dodatkowym wyposażeniem meblarskim są krzesła barowe, fotele widowni oraz elementy należące do części recepcyjnej.

Scena główna

1. Nadscenie – przestrzeń między górną granicą proscenium i sufitem teatru
2. Strop techniczny – drewniana lub metalowa konstrukcja zwana rusztem.
3. Bloczki – cylindry i kołowrotki, dzięki którym przyciąga się liny niezbędne w systemie ciężarków i przeciwwag
4. Przeciwwaga – system pozwalający na kontrolowanie ciężkich dekoracji
5. Liny – między stropem technicznym, sztankietami, wyciągarkami, i przeciwwagami utrzymują wszystko i wszystkich.
6. Sztankiety – stalowe rury, które pomiędzy galeriami służą utrzymywaniu, podnoszeniu i opuszczaniu kotar, paludementu, świateł czy rekwizytów.
7. Reflektory.
8. Galerie – użytkowe lub sceniczne. Przeznaczone dla maszynistów.
9. Materiały – Paludament na górze, kulisy z boku i kurtyna sceny.
10. Paludament – krótkie kotary, które zasłaniają ruszt sceny.
11. Kulisy
12. Płótno – materiał umocowany na belkach
13. Prospekt – tło
14. Podział – deski estrady podzielone są na moduły.
15.Łuk proscenium
16. Podłoga sceny
17. Widownia
18. Podscenie – miejsce przemieszania aktorów, maszynistów.
19. Zapadnia -otwór w podłodze estrady. Część sceny, w której zamontowany został mechanizm pozwalający na przemieszczanie sceny.

Wariantowe układy widowni

Projekt przewiduje utworzenie pól kreacji teatralnej, stwarzających  możliwościróżnorodnego użytkowania i mobilnego usytuowania wydarzeń artystycznych, teatralnych i widowiskowych.

Zasady koncepcji urbanistycznej

Przewiduje się zlikwidowanie samochodowej komunikacji przelotowej z zachowaniem ruchu dla potrzeb teatru. Budynek usytuowany jest w bliskim sąsiedztwie od strony południowej Teatru Polskiego w Bielsku-Białej oraz małej sceny Teatru Polskiego. Z uwagi na bliskie usytuowanie budynków, możliwe jest stworzenie sceny modułowej przed projektowanym budynkiem oraz zaangażowanie skweru znajdującego się przed Małą Scenąbudynku Teatru Polskiego na rzecz przedstawienia.

Projektowana elewacja od strony frontowej staje się niezmiennie przedłużeniem linii zabudowy istniejących obiektów. W projektowanym obiekcie poziom podłogi pierwszej kondygnacji jest równy z poziomem zagospodarowanego chodnika przed wejściem do budynku.

Frontowa wejściowa elewacja na kondygnacjach powyżej parteru zachowuje istniejący układ historyczny. Projektowana jest zmiana części parterowej z wejściem głównym od strony ul. 1 Maja i ul. Kołłątaja. Zaprojektowany podcień z wejściem głównym (w zachowanej osi wejściowej) wpisuje się w system zewnętrznego ruchu pieszo-jezdnego. W podcieniu zaproponowane zostało umiejscowienie stoliczków kawiarnianych z możliwością użytkowania. Zwieńczenie podcienia na całej długości elewacji od strony ul 1 Maja i przybudówki parterowej w narożniku od strony ul. Kołłątaja stanowi rodzaj ineligentnego ekranu multimedialnego, który przedstawia najważniejsze dla teatru informacje o nadchodzących wydarzeniach. 

Dostępność obiektu dla osób z niepełnosprawnościami

Wszystkie pomieszczenia publiczne są dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Zlokalizowano wewnątrz odpowiednie dostosowane pomieszczenia higieniczno-sanitarne. Wszystkie przejścia i drowi wewnętrzne komunikacji mają odpowiednie parametry użytkowe.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe

Obiekt został zaprojektowany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002 roku z późniejszymi zmianami, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Główne drogi ewakuacyjne prowadzą obudowanymi klatkami schodowymi. Wyjście z budynku możliwe jest trzema wyjściami ewakuacyjnymi. Na drogach ewakuacyjnych przewidziane zostały urządzenia gaśnicze wodne. Drzwi otwierane są zgodnie z kierunkiem ruchu drogi ewakuacyjnej.

Scroll to Top